Η γαλλική μοίρα Normandie-Niemen (Groupe de Chasse Normandie 3) υπήρξε μία διάσημη γαλλική ομάδα αεροπόρων που πολέμησε με τους Σοβιετικούς στο Ανατολικό Μέτωπο. Η ιστορία της μοίρας ήταν εξαιρετικά δημοφιλής στην ΕΣΣΔ σε σημείο που γυρίστηκαν μέχρι και ταινίες για αυτούς τους Γάλλους πιλότους, και ένας δημοφιλής σοβιετικός τραγουδιστής της εποχής αφιέρωσε ένα ιδιαίτερο τραγούδι για τα κατορθώματά τους.
Αυτοί οι Γάλλοι πιλότοι επιχειρούσαν με σοβιετικής κατασκευής μαχητικής Yak-1 κι αργότερα και Yak-3 κι εξελίχθηκαν σε μία τρομερή στρατιωτική μονάδα, ολοκληρώνοντας πάνω από 5.000 αποστολές και με 273 επιβεβαιωμένες καταρρίψεις γερμανικών μαχητικών καθώς και 37 πιθανές ενώ έχασε περί τα 80 αεροσκάφη και 50 πιλότους.
Οι εξελίξεις αυτές αναμενόμενα εξόργισαν Ναζί με αποτέλεσμα ο Γερμανός στρατάρχης Wilhelm Keitel να φτάσει στο σημείο να εκδώσει διαταγή ότι οποιοσδήποτε Γάλλος πιλότος συλλαμβανόταν, θα έπρεπε να εκτελείται αμέσως.
Η ιδέα για την δημιουργία αυτής της μοίρας για το ανατολικό μέτωπο άνηκε στον ίδιο τον στρατηγό Charles de Gaulle, τότε επικεφαλής της γαλλικής αντίστασης. Η γαλλική πρόταση εγκρίθηκε από τους Σοβιετικούς το Νοέμβριο του 1942. Ο Γάλλος ηγέτης είχε την άποψη ότι οι γαλλικές δυνάμεις της αντίστασης όφειλαν να συνεισφέρουν στρατιωτικά σε όλα τα μέτωπα του πολέμου.
Η μοίρα Normandie (Νορμανδία), όπως ονομάστηκε στην αρχή, άρχισε να επιχειρεί τον Μάρτιο του 1943, αρχικά με 14 πιλότους και 47 μηχανικούς. Αργότερα, μετά από τις επιτυχίες στις μάχες για την απελευθέρωση της Λευκορωσίας και της Λιθουανίας, ο ίδιος ο Ιωσήφ Στάλιν πρόσθεσε το όνομα “Νιέμαν” στο όνομα της μοίρας, από το όνομα της μάχης στον τοπικό ποταμό. Σύντομα η μοίρα επεκτάθηκε και μετατράπηκε σε πτέρυγα.
Από την αρχική σύνθεση των 14 πιλότων της μοίρας, μόνο τρεις επέζησαν. Συνολικά, περίπου εκατό Γάλλοι πολέμησαν στην μοίρα Normandie-Nieman και για τη γενναιότητά τους τιμήθηκαν με πολλές σοβιετικές στρατιωτικές διακρίσεις. Τέσσερις από τους πιλότους της μάλιστα τιμήθηκαν ακόμη και με το σημαντικότερο σοβιετικό μετάλλιο, αυτό του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης, που ήταν τότε σπάνια τιμή για ξένους στρατιώτες.
Η ιστορία της μοίρας δεν τελείωσε με τη λήξη του Β’ ΠΠ αλλά αντίθετα συνέχισε να υπάρχει με τον σταδιακό εξοπλισμό της με νεότερα μαχητικά αεροσκάφη, όπως αγγλικά De Havilland Mosquito, αμερικανικά Bell P-63 Kingcobra, Grumman F6F Hellcat αλλά και Republic P-47 Thunderbolt κι έπειτα και με γαλλικής κατασκευής SE-535 Mistral, SO.4050 Vautour, Mirage F-1 και τελικά μετά από ένα μικρό διάστημα διάλυσης, η μοίρα επανασυστάθηκε το 2011 με καινούρια Rafale.
Μάλιστα κι η ρωσική (πλέον) Αεροπορία, στις 9 Μαΐου 1995 δηλαδή την 50ή επέτειο της Ημέρας της Νίκης, μετονόμασε το 18ο Αεροπορικό Σύνταγμα Κρούσης σε Normandiya-Neman. Το σύνταγμα επιχειρούσε από βάση στη Ρωσική Άπω Ανατολή με αεροσκάφη εγγύς υποστήριξης Sukhoi Su-25.
H ιστορία της γαλλικής μοίρας Normandie-Niemen στο πλευρο των Σοβιετικών
