HSwMS “Smyge” – Το φιλόδοξο ταχύπλοο stealth των Σουηδών

Ακόμα και σήμερα, λίγα είναι γνωστά για το πειραματικό σκάφος επίδειξης τεχνολογίας του σουηδικού ναυτικού “Smyge” που τάραξε τα νερά της ναυπηγικής τεχνολογίας τη δεκαετία του 1990.

Το “Smyge” σχεδιάστηκε σαν ελαφρύ σκάφος υψηλής ταχύτητας που θα ενσωμάτωνε πολλές τεχνολογίες που στην εποχή του θεωρούνταν επαναστατικές, όπως η τεχνολογία σχεδίασης stealth για πλοία επιφανείας, συνθετικά υλικά ναυπήγησης πέραν του χάλυβα και ένα ιδιαίτερο σύστημα κίνησης.
Το σχέδιο ξεκίνησε στη δεκαετία του ’80 απελευθερώνοντας τα χέρια των σχεδιαστών σε ό,τι αφορά την τεχνολογία. Το βασικό σχέδιο καλούσε για ένα σκάφος επίδειξης που θα δοκιμαζόταν εκτενώς ώστε τα συμπεράσματα των δοκιμών, θετικά ή αρνητικά, να παρείχαν χρήσιμες γνώσεις για τις νέες σχεδιάσεις που θα ακολουθούσαν.

Το πλοίο θα έπρεπε να είναι μικρό και ελαφρύ, πιθανότατα σε μέγεθος ΤΠΚ, να είναι δύσκολα ανιχνεύσιμο από τεχνολογικά συστήματα ή την ανθρώπινη παρατήρηση και να μπορεί να τροποποιηθεί εύκολα για να αναλάβει διαφορετικές αποστολές (θαλάσσιας άρνησης, ανθυποβρυχιακό αγώνα, ναρκαλιείας/θέτησης κλπ.) σύμφωνα με το σουηδικό δόγμα ναυτικού πολέμου. Την κατασκευή ανέλαβε ο οίκος Karlskronavarvet AB.

Στα πλαίσια αυτά, το “Smyge” σχεδιάστηκε ως πλοίο τεχνολογίας SES (Surface Effect Ship), γεγονός που μείωνε εξαιρετικά το βύθισμα του πλοίου κάνοντάς το εξαιρετικά γρήγορο και ευέλικτο, ειδικά σε αβαθή ύδατα, ενώ ταυτόχρονα μείωνε την τρωτότητά του σε υποβρύχια όπλα. Το άνω τμήμα του πλοίου χαρακτηριζόταν από την ενσωμάτωση των περισσότερων στοιχείων της υπερκατασκευής στον κορμό του σκάφους, αμβλύνοντας τα στοιχεία που τονίζουν την ανακλαστική επιφάνεια ενός πλοίου σε εχθρικά ραντάρ (ψηλά ιστία, κεραίες, υπερκατασκευή). Επιπλέον, η σχεδίαση ήταν γωνιώδης και με εξαιρετικά αμβλείς επιφάνεις μειώνοντας ακόμα περισσότερο την αντανάκλαση στα ραντάρ. Το συνολικό βάρος και η υπογραφή IR μειωνόταν από τη χρήση υλικών kevlar και ανθρακονημάτων στο μεγαλύτερο μέρος του πλοίου. Αν και το “Smyge” δεν ήταν αόρατο, ήταν ωστόσο σίγουρα πολύ λιγότερο εμφανές από άλλα πλοία της κατηγορίας του.

Η πρόωση του πλοίου των 140 τόνων γινόταν από ένα ζεύγος MCR diesel 2040 kW που έδιναν δύναμη σε ισάριθμους KaMeWa Waterjet “63” water jets. Αυτοί σε συνδυασμό με τους δύο Scania DSI 14 diesel 460 kW που συνέτειναν στην ανύψωση του πλοίου (μέσω του ελαστικού στρώματος στο κάτω μέρος του πλοίου) έδιναν δυνατότητα κίνησης 40 κόμβων (αναφέρεται και ως 50 κ.) σε ήρεμη θάλασσα. Το συνολικό του μήκος ήταν 30,4 μέτρα, το πλάτος του 11,4 μ. και το βύθισμα έφτανε τα 1,8 μ.
Ο οπλισμός του σκάφους περιλάμβανε σουηδικής ανάπτυξης συστήματα. Ένας πύργος με το “εθνικό πυροβόλο” Bofors 40mm στο μέσον περίπου του καταστρώματος, πίσω από τον θάλαμο διακυβέρνησης που ήταν εμπρός και είχε σχήμα κόλουρης πυραμίδας. Όταν δεν χρησιμοποείτο ο σωλήνας του πυροβόλου υποχωρούσε σε μια καταπακτή μέσα στο σκάφος, μειώνοντας την έκθεση στο ραντάρ και στη θαλασσινή υγρασία. Δύο (προβλέπονταν περισσότεροι στο μέλλον) πύραυλοι Ε/Ε RBS 15 (υπό ανάπτυξη), 2 x 400mm ελαφρές Α/Υ τορπίλες Type 45 της Saab, λοιπός ανθυποβρυχιακός οπλισμός και ναρκοθεσίας/ναρκαλιείας.

Το “Smyge” προβλεπόταν να έχει προσθαφαιρούμενα τμήματα αποστολής που θα “ξεκουμπώνονταν” και θα “κουμπώνονταν” σε συνθήκες λιμένος με απλούς γερανούς, όπως τα lego, μετατρέποντας γρήγορα το πλοίο σε πυραυλοφόρο, ναρκοθηρικό, περιπολικό, υποστήριξης ειδικών δυνάμεων ανάλογα με την περίπτωση, μια επαναστατική και εξαιρετικά δημοφιλής ιδέα της δεκαετίας του ’90 που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Τελικά, μετά από δοκιμές λίγων χρόνων, από το 1991 μέχρι το 1996, το “Smyge” αποσύρθηκε και σήμερα βρίσκεται στις εγκατάσεις εκπαίδευσης της Σουηδικής Ναυτικής Ακαδημίας. Πολλά από τα μαθήματα που συνέλεξαν οι Σουηδοί, ενσωματώθηκαν στην κατοπινή κλάση κορβετών “Visby”.