«Πλησιάστε όσο χρειάζεται για να εξασφαλίσετε μια κατάρριψη –αλλά όχι πάρα πολύ». Αυτή ήταν η συμβουλή που έδιναν στους νέους χειριστές των Mosquito τα «παλιά χέρια» με δεκάδες αποστολές Intruder πάνω από την κατεχόμενη από τους Γερμανούς Ευρώπη. Πόσο… πολύ είναι όμως το «πάρα πολύ»; Αυτό έμελλε να το μάθει το πλήρωμα του ‘RA-Q’ από πρώτο χέρι, γλυτώνοντας μόλις μετά βίας για να διηγηθεί την απίστευτη ιστορία του.
Νωρίς το πρωί της 27ης Σεπτεμβρίου 1943, ο χαρακτηριστικός βόμβος ενός Merlin αντήχησε πάνω από την βάση της 410 Μοίρας της Βασιλικής Καναδικής Αεροπορίας στο Coleby Grange του Λίνκολνσιρ. Για μια Μοίρα που επιχειρούσε με δικινητήρια Mosquito NF Mk.II σε ρόλο νυχτερινής δίωξης, ο ήχος ενός Merlin σήμαινε άσχημα νέα. Το να προσγειώσεις ένα «Mossie» ήταν αρκετά δύσκολο και με τους δύο κινητήρες. Όμως το πλήρωμα του ‘RA-Q’ (DZ757) αντιμετώπιζε πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα απ’ ότι φανταζόταν η βάρδια στον Πύργο Ελέγχου.
Στο κοκπιτ, ο χειριστής του Mosquito, Σμηναγός M. A. Cybulski, πάλευε να κρατήσει το αεροπλάνο υπό έλεγχο με σχεδόν ολόκληρη την υφασμάτινη επικάλυψη του πηδαλίου καμμένη. Όπως φαινόταν, απλώς δεν υπήρχε αρκετή επιφάνεια για να αντισταθμίσει την ροπή του εναπομείναντος Merlin… Σαν να μην έφθανε αυτό, η υφασμάτινη επικάλυψη της ξύλινης ατράκτου, του εσωτερικού τμήματος της αριστερής πτέρυγας, του κάτω μέρους της δεξιάς και του αριστερού πηδαλίου ύψους-βάθους έδειχνε σοβαρά καμμένη, μαδώντας σε κομμάτια με τον αέρα…
Παρά την άθλια κατάστασή του και τον πτερωμένο κινητήρα, το αεροπλάνο με τον Σμηναγό Cybulski και τον ναυτίλο/χειριστή ραντάρ, Υποσμηναγό H. H. Ladbrook κατέβηκε με ασφάλεια στο Coleby Grange. Όταν βγήκαν από το καψαλισμένο Mosquito, αντίκρυσαν το προσωπικό εδάφους να τους κοιτά με δέος. Προφανώς, η νυχτερινή έξοδος του ‘RA-Q’ ήταν επεισοδιακή.
Οι γερμανικοί βομβαρδισμοί στην Βρετανία ήταν λιγότερο συχνοί το 1943, όμως οι επιδρομές όχλησης της Luftwaffe συνεχιζόταν και τα αεροδρόμια του Λίνκολνσιρ ήταν προσφιλής κυνηγότοπος των γερμανικών αεροσκαφών. Η νύχτα πάντως δεν ήταν μόνο δική τους. Διαθέτοντας ραντάρ αναχαίτισης AI, εξαιρετική διάρκεια πτήσης και οπλισμένα με έναν φονικότατο συνδυασμό τεσσάρων πολυβόλων Browning των 0,303 και ισάριθμων πυροβόλων Hispano των 20 χιλ. συγκεντρωμένα στο ρύγχος, τα νυχτερινά Mosquito ήταν κάτι παραπάνω από επικίνδυνος αντίπαλος. Και ήταν εκεί έξω.
Λίγες ώρες νωρίτερα, οι ελεγκτές αναχαίτισης κατηύθυναν τους Cybulski και Ladbrook προς ένα Do 217 που είχε εντοπισθεί πάνω από την Βόρειο Θάλασσα με πορεία προς την Βρετανία. Πλησιάζοντας τις ολλανδικές ακτές, ο Υποσμηναγός Ladbrook «έπιασε» το γερμανικό στο ραντάρ και έδωσε οδηγίες στον πιλότο. Σύντομα, το πλήρωμα του Dornier θα είχε μια δυσάρεστη έκπληξη.
Κάπου πάνω από την Zuider Zee το χαρακτηριστικό σχήμα του Do 217 ξεπρόβαλε από το σκοτάδι. Ο Σμηναγός Cybulski ξαφνικά κατάλαβε ότι πλησίαζε πολύ γρήγορα. Φέρνοντας πίσω τις μανέτες, «τράβηξε» για να χάσει ταχύτητα και ρίχνοντας ξανά μούρη, άνοιξε πυρ από απόσταση μόλις 100 ποδών (30 μ). Η κατάρριψη έδειχνε σίγουρη, όμως ήταν πολύ κοντά.
Ο καταιγισμός πυρών του βρετανικού μαχητικού κυριολεκτικά διέλυσε το ανυποψίαστο Do 217. Το βομβαρδιστικό ανατινάχθηκε βίαια, λούζοντας το ξύλινο Mosquito με φλεγόμενη βενζίνη, λάδια και εκσφενδονιζόμενα συντρίμμια καθώς το ‘RA-Q’ περνούσε μέσα από την βροχή των κομματιών του Dornier.
Τυφλωμένος προσωρινά από την αιφνίδια έκρηξη μετά από ώρες ολόκληρες νυχτερινής πτήσης, ο πιλότος του Mosquito ένιωσε το αεροπλάνο να βουτά προς το έδαφος. Αρπάζοντας τα χειριστήρια ο ναυτίλος κατάφερε να ανακτήσει τον έλεγχο μετά από απώλεια ύψους 4.000 ποδών και να δώσει το αεροσκάφος ξανά στον Σμηναγό Cybulski. Τα καλά νέα ήταν ότι βουτιά έσβησε την φωτιά που είχε τυλίξει το αεροσκάφος. Τα κακά ήταν πως τα συντρίμμια του γερμανικού είχαν προκαλέσει ζημιές στον αριστερό κινητήρα και θα έπρεπε να τεθεί εκτός.
Προσπαθώντας να διατηρήσει πορεία με φουλ πηδάλιο και αρκετή κλίση, ο χειριστής κατηύθυνε το DZ757 προς το Coleby Grange, πάνω από 200 μίλια μακριά, με έναν μόνο κινητήρα, ουσιαστικά στα όρια της ελεγχόμενης πτήσης. Αυτό στα λεξικά λέγεται «αεροπορική δεινότης»… Στην περίπτωση των Flight Lieutenant Cybulski και Flying Officer Ladbrook τους χάρισε ένα μετάλλιο DFC (Distinguished Flying Cross) για την απίστευτη αυτή πτήση και το «εξαιρετικό έργο» τους με την 410 Μοίρα.
Η ασφαλής επιστροφή του μισοκαμμένου μαχητικού έδειξε πως το Mosquito διέθετε ικανό απόθεμα ισχύος και επιβιωσιμότητα. Ήταν η πιο τρανή απόδειξη για εκείνους που ανησυχούσαν πώς θα απέδιδε στην μάχη ένα ξύλινο αεροπλάνο με υφασμάτινη επικάλυψη στις επιφάνειες ελέγχου. Ακόμη πιο σημαντικό, παρά το όνομά του το Mosquito απέδειξε πως «δάγκωνε» πολύ πιο σοβαρά από κουνούπι. Όχι κι άσχημα για ένα «ιπτάμενο πιάνο».
Αλέξανδρος Θεολόγου
Πρώτη δημοσίευση 17/3/2019
Η δραματική νύχτα ενός Mosquito RA-Q
