ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 28 Μαρτίου 1942: Επιδρομή στο Σαιν Ναζέρ, στόχος η δεξαμενή των γερμανικών θωρηκτών

Τη νύχτα της 27ης προς 28η Μαρτίου 1942, μια ισχυρή δύναμη Βρετανών του Νο 2 Commando, με στοιχεία της Ταξιαρχίας Ειδικών Αποστολών και συνοδεία δύναμης του Βασιλικού Ναυτικού επέδραμε στον ναύσταθμο του Σαιν Ναζέρ, στη γερμανοκρατούμενη Γαλλία. Σκοπός της επιδρομής ήταν να τον εξουδετερώσει κατά το δυνατόν και να καταστρέψει την δεξαμενή του υπερωκεανίου “Νορμανδία” (Normandie), τη μόνη εγκατάσταση εκτός Βαλτικής Θάλασσας που μπορούσε να επισκευάσει θωρηκτά και καταδρομικά του γερμανικού ναυτικού.

Η ιστορία της επιδρομής ξεκίνησε τον Μάιο του 1941. Με τη Μάχη της Κρήτης να μαίνεται, τα γερμανικά πολεμικά ΚMS Bismarck και ΚMS Prinz Eugen διέφυγαν της προσοχής του Βρετανικού Στόλου και βγήκαν στη Βόρειο Θάλασσα αρχικά και στη συνέχεια πέρασαν στον Βόρειο Ατλαντικό μέσω των Στενών της Δανίας. Εκεί συναντήθηκαν με τα βρετανικά HMS Hood και HMS Prince of Wales που περιπολούσαν στην περιοχή για να τα αναχαιτίσουν. Στη σύντομη αλλά σφοδρή σύγκρουση, το Hood βυθίστηκε και το Prince of Wales διέφυγε με ζημιές ενώ τα δύο γερμανικά πλοία χωρίστηκαν.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 27 Μαΐου 1941: “Βυθίσατε το Bismarck”, η τελευταία μάχη του “αβύθιστου θωρηκτού”

Ώρες αργότερα, το ελάχιστα χτυπημένο Bismarck έγινε στόχος τορπιλοπλάνων με αποτέλεσμα να κατευθυνθεί προς τη Νορμανδία και τα ναυπηγεία του Σαιν Ναζέρ (Saint Nazaire), τα μοναδικά που μπορούσαν να δεξαμενίσουν πλοία τέτοιου εκτοπίσματος στον Ατλαντικό για τη γερμανική πλευρά.

Αν και το Bismarck εντοπίστηκε και βυθίστηκε από τον βρετανικό στόλο πριν φτάσει στον προορισμό του, η σημασία των ναυπηγείων Σαιν Ναζέρ έγινε αντιληπτή στο βρετανικό Ναυαρχείο. Με το Bismarck να μην είναι το μοναδικό πλοίο που θα μπορούσε να προκαλέσει χάος για τη ναυσιπλοΐα στον Ατλαντικό, προκρίθηκε η λύση καταστροφής της βάσης.

Για τη μετουσίωση της ιδέας σε πολεμικό σχέδιο ενεπλάκησαν η διεύθυνση πληροφοριών του Βρετανικού Ναυτικού, που πρότεινε πρώτη σχέδιο καταστροφής των εγκαταστάσεων ήδη από τον Οκτώβριο του 1941, το Γραφείο Συνδυασμένων Επιχειρήσεων του υπουργείου Πολέμου, η Διεύθυνση Ειδικών Επιχειρήσεων (S.O.E.), οι μυστικές υπηρεσίες, το Πολεμικό Ναυτικό και η Αεροπορία.

Μια επιδρομή από αέρος απορρίφθηκε, καθώς ο όγκος των βομβών που απαιτείτο θα προκαλούσε εκατόμβες μεταξύ του αμάχου πληθυσμού, που σε εκείνο το σημείο του πολέμου οι Βρετανοί ήθελαν να αποφύγουν. Η λύση βομβαρδισμού από τη θάλασσα απορρίφθηκε επίσης επειδή τα μεγάλα πλοία που ήταν αναγκαίο να λάβουν μέρος, θα γίνονταν αντιληπτά από πολύ μεγάλες αποστάσεις εκθέτοντας τα στο σφυροκόπημα της Luftwaffe. Τέλος, μια μυστική επιχείρηση κρίθηκε ανέφικτη δεδομένου του όγκου των εκρηκτικών που θα έπρεπε να μεταφέρουν και να χρησιμοποιήσουν.

Έτσι, η νεοσύστατη δύναμη επιδρομών (Commando) φάνταζε η μοναδική λύση για την ανάληψη μιας αποστολής που φαινόταν ήδη από την αρχή του σχεδιασμού της αυτοκτονική. Κύριος στόχος ήταν η δεξαμενή όπου είχε κατασκευαστεί το υπερωκεάνιο SS Normandie. Οι συναφείς εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός έπρεπε επίσης να καταστραφούν καθώς και κάθε U-Boot που θα βρισκόταν στο λιμένα.

Το αντιτορπιλικό Campeltown κατά τη διάρκεια εργασιών μετατροπής του πριν την επιχείρηση “Chariot”.

Η επιχείρηση γινόταν ήδη αρκετά πολύπλοκη. Η ομάδα σχεδιασμού έθεσε ως προτεραιότητα τις θύρες τη δεξαμενής και τους μηχανισμούς τους, και έκρινε πως μόνο ένα αντιτορπιλικό θα μπορούσε να μεταφέρει με ταχύτητα τόσους τόνους εκρηκτικών για να φτάσει και να τις εμβολίσει στα αβαθή νερά του λιμανιού. Το αντιτορπιλικό θα εξόκειλε επίτηδες στον στόχο και θα ανατιναζόταν σε μια επίθεση αυτοκτονίας, μόλις το πλήρωμα το εγκατέλειπε.

Μόλις όμως το βρετανικό Ναυαρχείο έλαβε γνώση του σχεδίου, το απέρριψε ασυζητητί. Η ιδέα της απώλειας ενός πολύτιμου αντιτορπιλικού το βρήκε αντίθετο δεδομένου των αναγκών του πολέμου. Με τα πολλά, όμως, συναίνεσε να χρησιμοποιηθεί ένα παλιό  αντιτορπιλικό ενώ παρείχε και πολιτικού τύπου βενζινακάτους για τη μεταφορά των Commandos.

Παράγοντες, όπως ο καιρός, η δύναμη της γερμανικής φρουράς, το παράκτιο πυροβολικό, οι χρόνοι αντίδρασης των γερμανικών αεροσκαφών και του στόλου στην περιοχή, για να μην εγκλωβιστούν οι κομάντος ελήφθηκαν υπόψη, περιπλέκοντας τα πράγματα σε κάθε βήμα.

Με βάση τα ανανεωμένα σχέδια, το αντιτορπιλικό που θα θυσιαζόταν στην αποστολή ήταν το HMS Cambeltown, του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, από τα 50 περίπου που δόθηκαν ως αμερικανική βοήθεια στη Βρετανία στις αρχές της σύγκρουσης. Το πρώην USS Buchanan (νυν Cambeltown) έλαβε εκτεταμένες μετατροπές, προκειμένου να μειωθεί το βάρος και να μπορεί να κινείται σε αβαθή νερά. Όπλα και πυρομαχικά κ.λπ. αφαιρέθηκαν, αυτόματα όπλα τοποθετήθηκαν για να εξαπολύει κατασταλτικό πυρ σε μικρές αποστάσεις, ενώ τα δύο από τα τέσσερα φουγάρα αφαιρέθηκαν για να μοιάζει λίγο με γερμανικό αντιτορπιλικό, συντηρώντας την εξαπάτηση.

Μαζί με το Cambeltown η δύναμη των 265 Commandos (η μεγαλύτερη μέχρι τότε που εμπλεκόταν σε μία μόνο αποστολή) συγκροτήθηκε με ομάδες από τα 1, 2, 3, 4, 5, 9 και 12 Commando ενώ σημαντική ήταν και η συνεισφορά του Βρετανικού Ναυτικού σε πληρώματα και ταχύπλοα σκάφη Fairmile B, που επελέγησαν για την ταχύτητα και το χαμηλό προφίλ τους.

Το σχέδιο ήταν τα δύο τρίτα των κομάντος να μεταφέρονταν από αυτά τα βενζινοκίνητα σκάφη. Στη συνέχεια θα αποβιβάζονταν στην αποβάθρα και θα εξουδετέρωναν τα αντιαεροπορικά και την αντίσταση της φρουράς ανατινάζοντας τον ηλεκτρικό σταθμό και τις γέφυρες που οδηγούσαν στο λιμάνι, ενώ το Cambeltown θα εμβόλιζε τις θύρες της δεξαμενής. Μετά, αφού το πλήρωμα και οι υπόλοιποι κομάντος αποβιβάζονταν, θα κατέστρεφαν τους μηχανισμούς κίνησης τους και τον ναυπηγικό εξοπλισμό πριν τελικά αποσυρθούν. Το Cambeltown θα αφηνόταν πίσω και 24 ώρες μετά χρονομηχανισμοί θα ανατίναζαν τα εκρηκτικά στην πλώρη του καταστρέφοντας τις θύρες.

Η επιδρομή υπήρξε σφοδρότατη και πολύνεκρη. Από τους 622 Βρετανούς που έλαβαν μέρος μόνο 228 επέστρεψαν στην Αγγλία, 215 αιχμαλωτίστηκαν από τους Γερμανούς και 169 σκοτώθηκαν. Η δεξαμενή του ‘Normandie’, λιμενικές εγκαταστάσεις, 2 τάνκερ, 2 ρυμουλκά και 2 Ju-88 καταστράφηκαν ενώ 360 Γερμανοί σκοτώθηκαν. Οι Βρετανοί έφτασαν να προσαράξουν το HMS Campbeltown στην αποβάθρα, το οποίο είχε πακτωθεί με 4,5 τόνους εκρηκτικά που πυροδοτήθηκαν προκαλώντας τεράστιες καταστροφές.

Ο ναύσταθμος του Σαιν Ναζέρ δεν λειτούργησε ποτέ πλήρως μέχρι το τέλος του πολέμου. Λόγω της καταστροφής της δεξαμενής το θωρηκτό ‘Tirpitz’ δεν βγήκε ποτέ στον Ατλαντικό αλλά παρέμεινε στα Νορβηγικά φιόρδ μέχρι την καταστροφή του.

Most Popular