ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 20 Σεπτεμβρίου 1942: Η ανατίναξη των γραφείων της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ

Ανατινάζονται από μέλη της αντιστασιακής οργάνωσης Π.Ε.Α.Ν. (Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων) τα γραφεία της φιλοναζιστικής οργάνωσης Ε.Σ.Π.Ο. (Εθνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωσις), που διενεργούσε στρατολόγηση εθελοντών υπέρ των Γερμανών για το Ανατολικό Μέτωπο.

Η Π.Ε.Α.Ν. υπήρξε μια από τις δεκάδες αντιστασιακές οργανώσεις που δημιουργήθηκαν μετά την κατάρρευση του Μετώπου και την αποκαθήλωση του καθεστώτος Μεταξά στην Ελλάδα από την τριπλή ξένη κατοχή (Γερμανών, Ιταλών και Βουλγάρων).

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 4 Αυγούστου 1936: Η Ελλάδα υπό το καθεστώς της 4ης Αυγούστου

Στην μεσοπολεμική Ελλάδα, τα πολιτικά κινήματα ήταν πολλά και συχνότατα σε σύγκρουση και σύγχιση μεταξύ τους. Όμως το καθεστώς Μεταξά καταπίεσε τις πολιτικές τάσεις εντός της ελληνικής κοινωνίας, χωρίς να τις αφήσει να αποκτήσουν φωνή. Έτσι από την αρχή της Κατοχής, πολλές αντιλήψεις και δυναμικές βρήκαν έκφραση σχηματίζοντας ένα γαλαξία, συχνά αντίζηλων και αντικρουόμενων, αντιστασιακών οργανώσεων και ομάδων.

ο αρχηγός της αντιστασιακής οργάνωσης ΠΕΑΝ, πρώην υποσμήναγος (Ι) Κώστας Περρίκος

Μία από αυτές ήταν η “Στρατιά Σκλαβωμένων Νικητών” (μετά μετονομάστηκε σε Πανελλήνια Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων), που ιδρύθηκε 6 μήνες μετά την κατάρρευση του μετώπου, τον Οκτώβριο του 1941, από τον απότακτο αξιωματικό της Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας, Κώστα Περρίκο. Η οργάνωση είχε δημοκρατικό πολιτικό προσανατολισμό, αριθμούσε λίγα μέλη, κυρίως αστικής τάξης και ξεκίνησε τη δράση της με την έκδοση της παράνομης εφημερίδας «Δόξα». Η πρώτη πράξη βίαιης αντίστασης ήταν η τοποθέτηση βόμβας στα γραφεία της δωσιλογικής οργάνωσης «Οργάνωσις Εθνικοσοσιαλιστικών Δυνάμεων Ελλάδος» (ΟΕΔΕ).

Λίγο αργότερα, το στρατιωτικό σκέλος της ΠΕΑΝ, ο “Ουλαμός Καταστροφών”, στράφηκε κατά της επίσης δωσιλογικής «Εθνικής-Σοσιαλιστικής Πατριωτικής Οργάνωσις» (ΕΣΠΟ). Η τελευταία ήταν φιλοναζιστικού-φιλογερμανικού προσανατολισμού, που είχε ιδρυθεί με σκοπό την στρατολόγηση εθελοντών για τη συγκρότηση ελληνικής λεγεώνας που θα πολεμούσε στο Ανατολικό Μέτωπο κατά των Σοβιετικών.

Η βομβιστική επίθεση κατά των γραφείων της στην Αθήνα, στη γωνία των οδών Γλάδστωνος και Πατησίων, ήταν συντριπτική, αφού από την έκρηξη κατέρρευσε το κτίριο σκοτώνοντας 29 μέλη της ΕΣΠΟ –μεταξύ αυτών και τον αρχηγό της, Σπύρο Στεροδήμο- και 43 Γερμανούς, ενώ άλλα 27 μέλη της και 6 Γερμανοί τραυματίστηκαν. Η καταστροφή οδήγησε στην εξουδετέρωσή της. Ωστόσο, η επιτυχία της ΠΕΑΝ ήταν και το κύκνειο άσμα της. Λίγες εβδομάδες μετά, το κρησφύγετο της κυκλώθηκε και οι πρωταγωνιστές του χτυπήματος συνελήφθησαν μετά από κατάδοση, με αποτέλεσμα να διαλυθεί και οι αρχηγοί της να εκτελεστούν.

Most Popular